Lâu đài Freya, một tảng đá sọc đen trắng độc đáo, đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học sau khi được xe tự hành Perseverance phát hiện tại miệng núi lửa Jezero trên Sao Hỏa. Vị trí tảng đá này, nơi từng là lòng hồ cổ khô cạn và là khu vực nghiên cứu chính của Perseverance, đã cho phép các nhà khoa học so sánh nó với nền đá xung quanh, giúp phác thảo khả năng hình thành và di chuyển của nó.
Đường sọc rõ nét trên Lâu đài Freya khiến cho nhiều giả thuyết được đưa ra. Một số nhà khoa học cho rằng, những đường sọc này có thể xuất phát từ các quá trình địa chất cổ đại như kết tinh magma hoặc biến chất, nơi các lớp đá thạch anh sáng màu và bazan đen được chồng lên nhau theo thời gian. Tuy nhiên, có giả thuyết khác cho rằng, tảng đá này có thể không xuất phát từ chính khu vực miệng núi lửa mà được vận chuyển từ những vùng đất cao hơn. Cấu trúc và sự khác biệt về độ cứng so với nền đá xung quanh củng cố ý tưởng rằng Lâu đài Freya đã di chuyển từ một vị trí xa.
Lâu đài Freya chỉ là một trong số những khám phá thú vị mà Perseverance đã thực hiện tại Jezero. Xe tự hành cũng đã ghi lại hình ảnh của một tảng đá sáng màu gần núi Washburn và một tảng đá có đốm giống như da báo. Những mẫu đá đặc biệt này mang lại nhiều thông tin quý giá về sự sống cổ đại trên Sao Hỏa và lịch sử của hành tinh.
Trong bối cảnh này, Perseverance đang tiến hành một nhiệm vụ quan trọng: leo lên vành miệng núi lửa Jezero. Điểm đến chính là khu vực Dox Castle, nằm ở rìa phía tây của miệng núi lửa. Đây được cho là nơi chứa những tảng đá cổ xưa hình thành từ tác động của tiểu hành tinh hàng tỷ năm trước.
Các tảng đá cổ đại tại Dox Castle có tiềm năng cung cấp thông tin quan trọng về các quá trình địa chất diễn ra trên Sao Hỏa. Thông tin này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về sự hình thành môi trường cổ đại, đặc biệt là những môi trường giàu năng lượng hóa học do va chạm tiểu hành tinh tạo ra.
Cơ hội thu thập các mẫu đá cổ đại này càng thêm đặc biệt bởi kế hoạch đầy tham vọng của NASA là mang chúng về Trái đất thông qua chương trình Trả lại mẫu Sao Hỏa. Các mẫu đá thu được sẽ được phân tích chi tiết, cung cấp thêm bằng chứng về khả năng từng tồn tại sự sống vi sinh vật trên Sao Hỏa.
