Từ ngày 2/11 tới, nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức được đặt lệnh mà không cần đủ 100% tiền. Đây là bước tiến quan trọng để gỡ "nút thắt"
Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư 68, sửa đổi và bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Thông tư sẽ có hiệu lực từ ngày 2/11 tới.
Theo đó, Thông tư mới sẽ cho phép các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được mua cổ phiếu mà không cần có đủ tiền khi đặt lệnh. Để đảm bảo tính an toàn và giảm thiểu rủi ro, công ty chứng khoán phải đánh giá rủi ro thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có), theo thỏa thuận giữa hai bên.
Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền sẽ được chuyển cho công ty chứng khoán (nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đặt lệnh) thông qua tài khoản tự doanh. Công ty chứng khoán được phép bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh.
Ngân hàng - nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản lưu ký chứng khoán sẽ chịu trách nhiệm thanh toán số tiền thiếu hụt (nếu xác nhận sai số dư tiền gửi của khách hàng với công ty chứng khoán, dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch chứng khoán).
Liên quan đến vấn đề này, tại báo cáo xếp hạng thị trường hồi tháng 3, tổ chức xếp hạng thị trường chứng khoán quốc tế FTSE Russell vẫn giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi để nâng hạng (được thêm vào từ hồi tháng 9/2018). Tổ chức này kỳ vọng Việt Nam sẽ có thêm nhiều thay đổi quyết liệt hơn, đặc biệt là liên quan đến yêu cầu ký quỹ 100% đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Việc phân loại thị trường được FTSE Russell đánh giá liên tục. Trong thông báo mới nhất, tổ chức này cho biết có 3 thị trường (Ai Cập, Pakistan, Việt Nam) được đưa vào danh sách theo dõi kể từ tháng 3 năm nay, trong đó thị trường chứng khoán Việt Nam có khả năng được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi hạng 2.
Theo Khối phân tích của Công ty CP Chứng khoán SSI (SSI Research), Thông tư mới sẽ là cơ sở để FTSE Russell đánh giá tích cực trong kỳ xếp hạng tháng 9 này và quyết định nâng hạng Việt Nam trong kỳ đánh giá tháng 9/2025.
