Bùi Thị Xuân là một trong những nữ tướng vĩ đại nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Sinh ra ở thôn Phú Xuân, xã Bình Phú, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, bà đã tham gia phong trào Tây Sơn từ những buổi đầu và trở thành nữ tướng dưới cờ Tây Sơn tam kiệt.
Bùi Thị Xuân, một trong những nữ tướng vĩ đại nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam, sinh ra ở thôn Phú Xuân, xã Bình Phú, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định năm 1758. Từ thuở niên thiếu, bà đã thể hiện sự sung sướng, ham mê võ nghệ và tập côn quyền đao kiếm dưới sự hướng dẫn của Thầy dạy võ Ngô Mãnh.
Là người con ưu tú của quê hương Bình Định, Bùi Thị Xuân đã tham gia phong trào Tây Sơn từ những buổi đầu và trở thành nữ tướng dưới cờ Tây Sơn tam kiệt. Bà được phong chức đô đốc chỉ huy quân cấm vệ bảo vệ kinh thành năm 1778 và đã tham gia trận chiến Đàng trong, góp phần làm nên chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút năm 1785.
Bùi Thị Xuân còn sở hữu biệt tài huấn luyện voi, được xem là một trong những nữ tướng tài ba nhất trong lịch sử Việt Nam. Bà đã huấn luyện voi Tây Sơn để chúng tham gia các trận chiến, sử dụng cách thức độc đáo là dùng tiếng chiêng, trống khuyếch đại âm thanh để tập luyện. Cả đàn voi cũng nhờ đó mà nhanh chóng đi vào khuôn phép.
Trong trận đánh kinh thiên động địa Tết Kỷ Dậu (1789) của triều Tây Sơn, có hơn 100 con voi xung trận dưới sự chỉ huy của Bùi Thị Xuân. Những khẩu đại bác đặt trên lưng voi phóng đạn, những quả cầu lửa được phóng khắp nơi, quân Thanh địch không nổi, kinh hồn bạt vía chạy tán loạn, thây nằm ngổn ngang khắp đồng.
Năm 1792, sau khi Vua Quang Trung băng hà, Bùi Thị Xuân được vua Cảnh Thịnh giao giữ trọng trách chỉ huy đạo quân cấm vệ bảo vệ kinh đô Phú Xuân. Năm 1802, dù nhà Tây Sơn trên bước đường thất thủ, bà vẫn giữ vai trò chỉ huy đến cùng, lãnh đạo 5.000 quân trong trận đánh ở Lũy Trấn Ninh (Quảng Bình) khiến quân Nguyễn Ánh vô cùng khiếp sợ.
Ngay khi đối diện với cái chết, Bùi Thị Xuân vẫn tỏ rõ khí phách hiên ngang. Tên tuổi của bà đã đi vào lịch sử và mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.
Nguồn cấp tin tức: