Sau gần 15 năm không được ghi nhận, loài cá chép hồi khổng lồ đã lại được phát hiện ở sông Mekong, hy vọng mới về số phận của loài được mệnh danh là " cá ma ". Các nhà nghiên cứu đã theo dõi và quan sát loài cá này, tìm ra những nguy hiểm đối với môi trường và các loài di cư.
Sau gần 15 năm không được ghi nhận, loài cá chép hồi khổng lồ đã lại được phát hiện ở sông Mekong. Loài cá săn mồi này có thể dài tới 1,2m, với một mảng màu vàng nổi bật bao quanh đôi mắt to của nó. Nghiên cứu về loài cá này được thực hiện bởi các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Nghề cá nội địa ở Campuchia và Đại học Svay Rieng ở Campuchia.
"Cá chép hồi khổng lồ giống như một biểu tượng của khu vực sông Mekong", Chheana Chhut, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Nghề cá nội địa, cho biết. Ông là đồng tác giả của nghiên cứu được đăng trên tạp chí Bảo tồn Sinh học.
Loài cá này dường như đã biến mất khỏi lưu vực sông Mekong trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, kể từ năm 2017, giới nghiên cứu sinh vật đã theo dõi các loài cá di cư ở Campuchia và liên hệ chặt chẽ với cộng đồng ngư dân địa phương để được họ cung cấp thông tin nếu phát hiện bất kỳ điều gì khác thường. Do đó, 3 con cá chép hồi được tìm thấy ở sông Mekong và một nhánh sông ở Campuchia từ năm 2020 - 2023.
"Cá chép hồi còn được mệnh danh là cá 'ma'", Bunyeth Chan, đồng tác giả nghiên cứu và nhà nghiên cứu tại Đại học Svay Rieng, chia sẻ. "Tôi thực sự ngạc nhiên và phấn khích khi lần đầu tiên nhìn thấy loài cá này ngoài đời".
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng hy vọng hợp tác với cộng đồng địa phương ở Thái Lan và Lào sẽ giúp xác nhận liệu cá chép hồi còn sống ở những đoạn khác của sông Mekong hay không. Họ cũng quan tâm đến số phận của loài cá này, khi sông Mekong đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm công nghiệp và đánh bắt quá mức.
"Ở nhiều đoạn sông Mekong, đã có hơn 700 con đập được xây dựng, để lại rất ít đường di chuyển cho các loài cá", Brian Eyler, giám đốc Chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Stimson, cho biết. "Giới nghiên cứu sinh vật học hy vọng việc hợp tác với cộng đồng địa phương sẽ giúp họ xác nhận liệu cá chép hồi còn sống ở những đoạn khác của sông Mekong hay không".