Bài viết bàn luận về khó khăn trong việc cải tạo chung cư cũ Hà Nội, điểm tới sự thờ ơ của doanh nghiệp tham gia do những hạn chế trong cơ chế quy hoạch.
Cải tạo chung cư cũ là một vấn đề cấp bách mà Hà Nội đang phải đối mặt. Dù đã có những nỗ lực thúc đẩy từ phía chính quyền, như việc Sở Xây dựng Hà Nội đang tổng hợp báo cáo 3 năm thực hiện Đề án cải tạo chung cư cũ và các quận, huyện đang tập trung vào kiểm định và lập quy hoạch chi tiết, nhưng tiến độ chung vẫn còn chậm.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự trì trệ này là sự thờ ơ của doanh nghiệp.
Sau khi Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Thủ đô năm 2024 được ban hành, Chính phủ đã quy định nhiều cơ chế ưu đãi cho việc cải tạo chung cư cũ, bao gồm bố trí kinh phí kiểm định, chỗ ở tạm thời cho chủ sở hữu, cơ chế thu hồi đất đấu giá. Mục tiêu là thu hút doanh nghiệp tham gia vào việc nâng cấp hệ thống chung cư cũ xuống cấp.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp bất động sản vẫn tỏ ra dè dặt. Họ cho rằng cơ chế quy hoạch hiện nay chưa phù hợp. Việc giao quyền quy hoạch cho địa phương khiến lợi nhuận của doanh nghiệp chưa rõ ràng, đồng thời, quy hoạch địa phương làm xong, khi gặp chủ đầu tư lại phải điều chỉnh. Điều này khiến doanh nghiệp thiếu động lực tham gia.
Một doanh nghiệp bất động sản nêu: “3 nhà (người dân, doanh nghiệp, Nhà nước) vẫn chưa tạo được tiếng nói chung. Những năm qua vướng, bây giờ vẫn vướng, chỗ vướng chiều cao, chỗ mật độ dân số... Nếu thành phố quyết tâm cải tạo chung cư cũ cần phân bổ quy hoạch một cách hợp lý, để doanh nghiệp muốn tham gia cải tạo chung cư cũ có thể quy gom, giải quyết được bài toán quy hoạch trong cải tạo chung cư cũ. Muốn vậy, các cơ quan quy hoạch đô thị cũng phải linh hoạt để tạo sự thông thoáng trong quá trình đầu tư”.
KTS Nguyễn Anh Tuấn (Cty ATH Homes) cũng đưa ra nhận định tương tự: “Nhiều chung cư cũ Hà Nội đang bị nhà đầu tư thờ ơ. Lý do là cơ chế hiện nay giao quy hoạch cho các địa phương. Thử hỏi quy hoạch địa phương làm xong, đến khi gặp chủ đầu tư liệu có phải điều chỉnh hay không? Quy hoạch đó có tạo ra lợi nhuận cho chủ đầu tư khi cải tạo chung cư cũ hay không?”.
KTS Tuấn cho rằng, cần quay lại cơ chế cũ, giao quyền quy hoạch cho nhà đầu tư. Khi họ phân định được lợi nhuận ngay trong quy hoạch thì mới thu hút được doanh nghiệp tham gia.
