Bài viết này phân tích tác động tiêu cực của đầu cơ bất động sản đối với thị trường bất động sản và nền kinh tế Việt Nam, đồng thời đề xuất những biện pháp để ngăn chặn tình trạng này.
Theo Bộ Xây dựng, trong thời gian qua, tình trạng đầu cơ bất động sản liên tục xuất hiện và diễn biến phức tạp, thông qua nhiều hình thức như "cò đấu giá", "quân xanh, quân đỏ", đe dọa cá nhân, tổ chức tham gia đấu giá đất. Ngoài ra, còn có sự thông đồng giữa tổ chức tư vấn định giá với người tham gia đấu giá để "dìm giá", hoặc bỏ giá rất cao một số lô đất rồi "bỏ cọc", tạo mặt bằng "giá ảo" để thao túng thị trường, tác động làm tăng giá bất động sản, nhà ở.
Việc mua đi, bán lại nhiều lô đất trúng đấu giá khiến mặt bằng giá thị trường bất động sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà Phạm Thị Miền - Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam cho biết, thị trường bất động sản nhà ở đã ghi nhận những dấu hiệu "tăng nhiệt" với sự dẫn dắt đặc biệt của phân khúc căn hộ.
Mức giá liên tục thiết lập mặt bằng mới ở mức cao, trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp. Bất chấp giá bán tăng cao, các dự án căn hộ mới ra hàng, đều ghi nhận tỷ lệ hấp thụ rất tốt.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả xuất phát từ cung, cầu thực tế, thị trường cũng xuất hiện những dấu hiệu "tạo nhiệt" như đầu cơ đất đai, đẩy giá nhà ở và các giao dịch bất động sản thiếu minh bạch. Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia thị trường với mục đích lướt sóng, khiến giá bất động sản bị đẩy lên cao bất hợp lý.
Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết: "Những khu vực nóng như Đông Anh, Long Biên, Gia Lâm xuất hiện một loạt văn phòng nhà đất không có đăng ký hoạt động, thậm chí chính người dân bản địa đứng ra lập văn phòng rồi giới thiệu tư vấn cho khách hàng mua những sản phẩm bất động sản không được pháp luật cho phép đưa vào thị trường".
Cơn sốt bất động sản như một "gà trống đẻ trứng", theo học bài các đợt sóng ngầm qua 4 đợt sốt đất lịch sử, mà gần nhất là cơn sốt thứ tư vào thời điểm Covid-19 (năm 2021, 2022), nhiều nguồn lực tài chính chôn vốn vào bất động sản.
PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh - chuyên gia kinh tế khẳng định: "Hiện tượng đầu cơ bất động sản sẽ ảnh hưởng tiêu cực, làm chậm lại quá trình phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Nếu đô thị hóa bị chậm lại, việc thu hút đầu tư cả nước ngoài lẫn trong nước cũng bị ảnh hưởng. Đối với địa phương, hệ lụy về lâu dài là rất lớn".
Để hạn chế tác động tiêu cực của đầu cơ bất động sản, các chuyên gia kiến nghị cần có những biện pháp thiết thực, cụ thể như: kiểm tra, rà soát chặt chẽ hoạt động của các văn phòng bất động sản, xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, thổi giá, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về an toàn trong lĩnh vực bất động sản và đặc biệt là việc thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về bất động sản.
