Tại phiên họp về tình hình KT-XH 9 tháng tại TPHCM diễn ra mới đây, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, đến hết quý III, chỉ số giải ngân đầu tư công của thành phố đạt rất thấp với khoảng 20% kế hoạch năm. Có rất nhiều nguyên nhân khiến tình trạng giải ngân đầu tư công chậm tiến độ.
Giai đoạn vừa qua, tình hình giải ngân đầu tư công ở TP HCM gặp nhiều trở ngại, điều này đã gây ra nhiều lo ngại cho các dự án đang triển khai. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên tốc độ giải ngân vẫn ở mức thấp so với kế hoạch đề ra.
Theo các quan chức của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM, sự chậm trễ này xuất phát từ nhiều nguyên nhân phức tạp.
Một trong những nguyên nhân chủ yếu là việc ban hành Luật Đất đai mới vào thời điểm lần đầu tiên thành phố được cấp số vốn mới. Cụ thể, Luật Đất đai được điều chỉnh có hiệu lực sớm hơn dự kiến, ảnh hưởng trực tiếp đến việc giải phóng mặt bằng cho nhiều dự án. Do đó, TP HCM buộc phải tạm ngừng một số dự án để điều chỉnh tổng mức đầu tư, được tính dựa trên quy định mới, khiến thời gian triển khai bị kéo dài.
Ngoài ra, việc điều chỉnh quy hoạch chung của TP HCM cũng gây ra những thay đổi đối với một số dự án đang triển khai. Sở Quy hoạch Kiến trúc TP HCM cho biết việc điều chỉnh quy hoạch, theo quy định tối đa là 6 tháng. Tuy nhiên, thành phố đã nỗ lực đẩy nhanh tiến độ lên 3,5 tháng để điều chỉnh phân khu và quy hoạch chi tiết 1/500 theo quy định.
Thêm vào đó, Luật Đấu thầu mới cũng tạo ra những thay đổi về mặt quy trình, thủ tục, điều kiện, hồ sơ đối với quá trình lựa chọn nhà thầu. Các đơn vị triển khai dự án cần phải cập nhật lại hồ sơ và hồ sơ để tiến hành đấu thầu theo quy định mới, làm cho quá trình giải ngân bị chậm trễ.
Lĩnh vực giao thông vận tải cũng gặp phải nhiều khó khăn. Sở Giao thông vận tải TP HCM cho biết, thành phố đang trong giai đoạn hoàn chỉnh rà soát và chuyển đổi quy hoạch chung mới theo hướng phù hợp với sự phát triển của thành phố trong giai đoạn mới. Điều này dẫn đến việc một số công trình, dự án cần được rà soát để đảm bảo phù hợp với quy hoạch chung.
Cũng cần trích dẫn nguyên nhân chung của cả miền Nam là thiếu vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát, đã tác động không nhỏ đến tiến độ giải ngân của nhiều dự án công.
Trước những khó khăn này, UBND TP HCM đã và đang đưa ra nhiều giải pháp để thúc đẩy và tăng cường giải ngân đầu tư công. Lãnh đạo UBND TP HCM đã quán triệt đến từng đơn vị, quyết liệt phối hợp tháo gỡ khó khăn cho các dự án lớn, hỗ trợ giải ngân. Bên cạnh đó, TP HCM cũng chú trọng đến việc rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, chỉ đạo các trưởng ban quản lý, thủ trưởng các đơn vị bám sát từng gói thầu, dự án trình thành phố những vấn đề phát sinh tại hiện trường để kịp thời giải quyết.
Song song với các biện pháp trên, TP HCM cũng tập trung đẩy nhanh việc lập quy hoạch chuyên ngành, quy hoạch phân khu và triển khai một loạt dự án phù hợp với quy hoạch chung sau khi quy hoạch chung được ban hành.