Những người miền Nam tập kết ra Bắc trong suốt quá trình cách mạng Việt Nam đã mang lại những hồi ức không thể quên đối với các địa phương và người dân miền Bắc. Hãy tham gia vào cuộc chia sẻ của hai người đã trực tiếp tham gia vào quá trình tập kết.
Tập kết ra Bắc là một trong những ký ức đáng nhớ trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Thanh Hóa, một trong số những địa phương được giao nhiệm vụ đón tiếp cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam, vốn là một trong số những sự kiện quan trọng trong suốt quá trình cách mạng.
Ông Phan Lão (92 tuổi) vẫn còn những hồi ức về ngày tạm biệt quê hương ở thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định để lên tàu ra Bắc. Ông tham gia bộ đội đánh Pháp từ năm 1952, đến tháng 5-1955, ông cùng đơn vị lên tàu tập kết ra Sầm Sơn.
Ông nhớ lại lúc ra tới Thanh Hóa, tàu không thể cập bờ do gặp bão, tàu liền di chuyển ra vịnh Hạ Long (Quảng Ninh). Nhưng khi ra tới đó, tàu cũng không thể vào được bờ nên đã quay đầu trở lại Sầm Sơn.
Ông Lão kể tiếp ở Sầm Sơn 7 ngày để lấy lại sức khỏe, trang bị đồ, quần áo rồi cùng bộ đội hành quân về các huyện Tĩnh Gia, Nông Cống của tỉnh Thanh Hóa để cùng bộ đội giúp dân cứu đói.
Ông cùng các đồng đội phải cắt bớt phần ăn để san sẻ với bà con, rồi tới từng nhà hỗ trợ, nấu ăn cho những gia đình gặp khó khăn. Khoảng 3 tháng thì đơn vị của ông di chuyển về Nghệ An tham gia xây dựng lực lượng quân đội tại Sư đoàn 324.
Năm 1961, ông Lão ra quân và về công tác tại Nông trường 19-5. Đến năm 1964, ông chuyển về Nông trường Bãi Trành (huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa) công tác và sinh sống cho tới tận bây giờ.
Ông Trần Văn Ấm (92 tuổi) cũng theo chân đồng bào tập kết ra Bắc tháng 10-1954. Ông được biên chế vào đơn vị "Cảm tử quân 248, Liên khu V", làm nhiệm vụ vận chuyển vũ khí vào các tỉnh Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu để đánh Pháp.
Lúc tập kết, ông cùng đồng đội lên tàu từ Bà Rịa - Vũng Tàu ra Sầm Sơn. Tàu ra tới Sầm Sơn gặp thời tiết mưa to, sóng lớn không thể cập bến nên phải di chuyển và cập cảng Hải Phòng. Sau đó, đơn vị của ông được lệnh di chuyển về tỉnh Hưng Yên rồi tiếp tục hành quân vào Thanh Hóa. Điểm cuối cùng của ông là xây dựng doanh trại tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.
Theo ông Lão, ông Ấm, thời điểm các ông về công tác tại Nông trường Bãi Trành có hàng ngàn con em, bộ đội miền Nam tập kết sinh sống và làm việc tại đây. Được sự quan tâm đùm bọc, giúp đỡ của người dân, chính quyền địa phương, bà con miền Nam như vơi bớt đi nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương, yên tâm học tập, công tác, hoàn thành sứ mệnh được Đảng, Nhà nước giao phó.
Trong thời hạn 300 ngày sau khi Hiệp định Geneva có hiệu lực (tính từ tháng 9-1954 đến tháng 5-1955), tỉnh Thanh Hóa đã đón 45 chuyến tàu "đặc biệt", chở 47.346 cán bộ, chiến sĩ; 1.775 thương binh; 5.922 học sinh và 1.443 gia đình. Nhân dân Thanh Hóa, trực tiếp là nhân dân Sầm Sơn đã tổ chức đón tiếp, chăm sóc, phục vụ nhu cầu sinh hoạt, đời sống của cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam tập kết.
Những hội ức về quá trình tập kết được gắn với tất cả mọi người tham gia, từ cán bộ đến người dân. Với vị trí chiến lượng và truyền thống cách mạng, Thanh Hóa đã trở thành một trong những địa phương gắn liền với những hồi ức vô cùng đáng nhớ trong lịch sử cách mạng Việt Nam.