Lương lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) đang thấp và có nhiều bất cập, chưa tạo được động lực thu hút người quản lý giỏi làm việc trong DNNN. Theo tờ trình của Bộ LĐ-TB&XH, cơ chế tiền lương, tiền thưởng hiện hành bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập.
Cụ thể, có sự phân biệt giữa doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và doanh nghiệp có cổ phần chi phối của Nhà nước. Có sự chênh lệch lớn tiền lương người quản lý giữa các doanh nghiệp ở ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, ngành sản xuất, công nghiệp, tiền lương bình quân của người quản lý khoảng 40-50 triệu đồng/tháng/người; ngành viễn thông khoảng 60-90 triệu đồng/tháng/người; ngành ngân hàng tài chính khoảng 100-120 triệu đồng/tháng/người.
Bộ LĐ-TB&XH cho biết, tiền lương của người quản lý trong doanh nghiệp đã được nâng lên nhưng vẫn thấp so với chức danh quản lý tương đương trên thị trường. Điều này chưa tạo được động lực thu hút người quản lý giỏi làm việc trong DNNN. Ngoài ra, thẩm quyền đánh giá, quyết định mức lương của người quản lý chưa phù hợp.
Để giải quyết bất cập, hạn chế, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất nhiều điểm mới tại dự thảo nghị định quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong DNNN. Cụ thể, việc xác định quỹ tiền lương, tiền thưởng mang tính nguyên tắc và giao cho doanh nghiệp xác định, chi trả theo quy chế của doanh nghiệp. Quỹ tiền lương của người lao động và Ban điều hành được xác định theo 2 phương pháp: Xác định quỹ tiền lương thông qua mức tiền lương bình quân; Xác định quỹ tiền lương thông qua đơn giá tiền lương ổn định.
Tùy theo nhiệm vụ, tính chất ngành nghề, điều kiện hoạt động sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp quyết định lựa chọn phương pháp xác định quỹ tiền lương. Ban điều hành hưởng tiền lương, tiền thưởng tính chung trong quỹ tiền lương, tiền thưởng với người lao động và giao cho hội đồng thành viên đánh giá, quyết định cụ thể theo mức độ hoàn thành kế hoạch sản xuất, kinh doanh.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, DNNN có nguồn lực lớn nhưng hiện hiệu quả chưa tương xứng với tổng vốn đầu tư. Ngoài nguyên nhân xuất phát từ cơ chế, hiệu quả DNNN chưa cao xuất phát từ việc chưa thu hút được người tài làm lãnh đạo. Vì vậy, cần cải thiện đồng bộ thủ tục, quy trình, cách lựa chọn người lãnh đạo.
