Sự chỉ trích khiến chúng ta cảm thấy khó chịu, làm tăng mức độ lo lắng dẫn đến hành xử kém bình tĩnh. - VnExpress
Lời chỉ trích là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Tuy nhiên, hầu hết chúng ta đều phản ứng lại lời chỉ trích bằng cách tự vệ và phủ nhận. Điều này là do bản năng tự vệ trước lời chỉ trích, ngăn cản chúng ta tiếp thu những mặt tích cực của lời chia sẻ.
Các nghiên cứu cho thấy, con người có xu hướng bị kích động bởi bất cứ điều gì không phù hợp với cách họ nhìn nhận bản thân. Họ có thể lo lắng, thậm chí có ý nghĩ về việc bị tẩy chay, từ chối. Những phản ứng thái quá này có thể bắt nguồn từ thời thơ ấu, trong đó sự chỉ trích của cha mẹ gây nên những cảm xúc tiêu cực như hồ nghi, nản lòng.
Bị chỉ trích có thể gây ra cảm giác tổn thương và nhục nhã, xấu hổ. Một số người có thể tìm cách ngăn chặn những cảm giác như vậy bằng phản ứng trả thù, thông qua sự tức giận và hung hăng. Họ thậm chí tự vệ bằng cách kết luận rằng người đang nói chuyện với mình không khách quan, có ác ý hoặc có thái độ thù địch.
Xã hội mang tính cạnh tranh cao càng khiến cho mối đe dọa về lòng tự trọng được tăng cường. Tuy nhiên, không phải lời chỉ trích nào cũng đáng giá, vì chúng có thể vô căn cứ. Nếu muốn hiểu người khác nhìn nhận mình như thế nào, cần phải cởi mở với những gì họ chia sẻ. Điều này không thể xảy ra nếu bạn từ chối mọi chỉ trích.
Vậy làm thế nào để kiểm soát lời chỉ trích và tự tin trước những phản ứng tiêu cực? Đầu tiên, cần phải tự xoa dịu. Tự xoa dịu là việc cung cấp cho bản thân những gì thuộc về nội tâm thay vì để bị ảnh hưởng bởi tác động từ bên ngoài. Sau đó, cần phải tự khẳng định mình. Tự bạn cần bình tĩnh lại để làm dịu đi những lời tự phán xét mang tính hạ thấp và tăng cường sự tự tin vào năng lực.
Quan trọng nhất là bạn đã nỗ lực để làm tốt mọi việc hoặc có những kinh nghiệm của riêng mình, sau khi đạt được một kết quả nào đó chưa thực sự như mong đợi. Với sự tự tin và kiểm soát, bạn sẽ có thể phát triển và cải thiện bản thân, không bị ảnh hưởng bởi lời chỉ trích.