Bài viết bàn luận về việc bổ sung quy định Quỹ bảo tồn di sản văn hóa trong dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), nhằm tăng cường bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa của Việt Nam.
Chiều 23/10, tại Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội, đại biểu Quốc hội đã thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi), trong đó có việc bổ sung quy định về thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa.
Theo đó, Quỹ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ kinh phí cho các hoạt động bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích, góp phần bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa vô hình của Việt Nam. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo nghiên cứu kỹ lưỡng về sự cần thiết, cơ sở pháp lý và thực tiễn cho việc thành lập Quỹ, với những điều chỉnh nhằm hướng đến hiệu quả và sự đa dạng nguồn lực.
Vấn đề bảo tồn di sản văn hóa đang là thách thức lớn đối với Việt Nam, với hàng chục nghìn di tích, di sản văn hóa phi vật thể và 15 di sản đã được UNESCO công nhận. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn kinh phí dành cho các hoạt động bảo tồn còn hạn chế, khiến nhiều di tích rơi vào tình trạng xuống cấp, mai một.
Tham gia thảo luận, đại biểu Thượng tọa Thích Đức Thiện (đoàn Điện Biên) cho rằng việc thành lập Quỹ bảo tồn di sản văn hóa là vô cùng cần thiết. "Nhiều di tích đang trong tình trạng khẩn cấp và cần nguồn lực khôi phục, ví dụ như di tích Đồng Dương ở Quảng Nam", đại biểu nhấn mạnh.
Bên cạnh việc thành lập Quỹ, đại biểu Quốc hội cũng đề xuất một số chính sách, cơ chế đặc thù nhằm thu hút nguồn lực xã hội hóa cho hoạt động của Quỹ, như miễn giảm thuế, phí cho các tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp. Cũng cần có cơ chế quản lý, điều hành và sử dụng Quỹ minh bạch, công khai để tạo niềm tin cho các nhà tài trợ.
Đặc biệt, đại biểu Dương Văn Phước (đoàn Quảng Nam) đề nghị có quy định riêng về quản lý di sản đô thị, đặc biệt là các "bảo tàng sống" như Hội An. Theo đại biểu, Hội An là quần thể kiến trúc nghệ thuật với hàng ngàn người dân sinh sống, quản lý di tích song song với nhiều lĩnh vực khác như hình sự, dân sự, lao động, chính quyền địa phương. “Việc quản lý di tích ở Hội An không chỉ theo Luật Di sản văn hóa mà còn chịu tác động của nhiều luật khác”, đại biểu Phước nói.
Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) cần chú trọng đến những đề xuất, bổ sung này để có một hệ thống pháp luật bảo vệ và phát huy di sản văn hóa Việt Nam một cách toàn diện, hiệu quả.
