Thạch Kính Đường là một trong số các hoàng đế gây tranh cãi của thời Ngũ đại Thập quốc ở Trung Hoa. Năm 937, ông nhượng Yên Vân Thập lục châu cho người Khiết Đan, gây ra nhiều tranh cãi và ảnh hưởng đến lịch sử Trung Quốc.
Thạch Kính Đường là một trong số các hoàng đế gây tranh cãi của thời Ngũ đại Thập quốc ở Trung Hoa. Năm 937, ông quyết định nhượng Yên Vân Thập lục châu cho người Khiết Đan, một quyết định gây ra nhiều tranh cãi và ảnh hưởng đến lịch sử Trung Quốc.
Thạch Kính Đường sinh năm 892 trong một gia đình người dân tộc Sa Đà. Ông được giáo dục cả văn hóa Sa Đà và văn hóa Hán, và đặc biệt yêu thích binh pháp và ngưỡng mộ các tướng tài. Sau khi nhà Đường sụp đổ, Thạch Kính Đường trở thành một trong số các thủ lĩnh quan trọng của nhà Hậu Đường.
Tuy nhiên, sau khi Lý Tự Nguyên qua đời, triều Hậu Đường bắt đầu rơi vào khủng hoảng quyền lực. Thạch Kính Đường quyết định nhượng Yên Vân Thập lục châu cho người Khiết Đan để giảm bớt mối đe dọa và giành được thời gian và hòa bình tạm thời cho Trung Nguyên.
Quyết định này gây ra tranh cãi và ảnh hưởng đến lịch sử Trung Quốc. Một số nhà sử học Trung Quốc coi Thạch Kính Đường là "kẻ bán nước", mang tiếng xấu muôn đời. Tuy nhiên, một số khác lại cho rằng, trong bối cảnh lịch sử đầy biến động của thời kỳ Ngũ đại Thập quốc, quyết định của Thạch Kính Đường có thể được coi là một hành động mang tính chiến lược, nhằm bảo vệ quyền lực và ổn định đất nước trong ngắn hạn.
Sau khi lên ngôi, Thạch Kính Đường đã cố gắng củng cố quyền lực của triều Hậu Tấn và xây dựng lại đất nước sau nhiều năm chiến tranh. Ông đã thực hiện nhiều chính sách khôi phục nông nghiệp và tăng cường quân đội, đồng thời cải tổ lại hệ thống chính trị để tăng cường sự kiểm soát của triều đình đối với các vùng đất xa xôi.
Tuy nhiên, việc Thạch Kính Đường quá phụ thuộc vào Khiết Đan và không có nỗ lực nào nhằm lấy lại Yên Vân Thập lục châu đã làm giảm uy tín của hoàng đế trong mắt dân chúng. Khi Thạch Kính Đường qua đời ở tuổi 50 vào năm 942, triều đại nhanh chóng suy yếu dưới sự cai trị của con nuôi Thạch Trọng Quý.
Trọng Quý còn công khai từ chối tiếp tục thần phục Khiết Đan, dẫn đến cuộc xâm lược từ phương bắc. Quân Khiết Đan đánh tan nhà Hậu Tấn. Triều đại kết thúc chỉ sau 9 năm.
Có thể nói, quyết định của Thạch Kính Đường có thể được coi là một hành động mang tính chiến lược, nhằm bảo vệ quyền lực và ổn định đất nước trong ngắn hạn. Dẫu vậy, di sản của Thạch Kính Đường vẫn bị lu mờ bởi việc để mất phần lãnh thổ chiến lược. Thạch Kính Đường bị ghi nhớ như một hoàng đế "mang tiếng xấu muôn đời" trong lịch sử Trung Quốc.
