Bài viết này phân tích hai động thái bất ngờ của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm hạn chế lợi ích kinh tế của Nga, bao gồm việc gia tăng thuế đối với tàu chở dầu đi qua eo biển Bosphorus và cản trở xuất khẩu hàng hóa quân sự sang Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ đang thực hiện một loạt động thái gây bất ngờ nhằm hạn chế lợi ích kinh tế của Nga, đồng thời nâng cao áp lực chính trị lên Moscow. Trong hai động thái gây chú ý nhất gần đây, Ankara đã gia tăng thuế đối với tàu chở dầu Nga đi qua eo biển Bosphorus và cản trở xuất khẩu hàng hóa quân sự sang Nga.
Nghiêm trọng hơn, việc gia tăng thuế khiến chi phí lưu bãi của mỗi tàu chở dầu 140.000 tấn tăng lên 0,54 USD/thùng, gấp đôi mức trung bình 0,24 USD/thùng vào khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 10 năm 2024. Điều này có thể đẩy giá dầu Nga lên cao hơn, gây trở ngại lớn cho kế hoạch xuất khẩu của Moscow, vốn dựa vào lợi thế chi phí thấp để thu hút khách hàng.
Hiện tại, thời gian ngừng hoạt động hàng ngày của tàu chở dầu Suezmax hoặc Aframax ở eo biển Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến người thuê tốn trung bình khoảng 65.000 USD, thêm vào những áp lực kinh tế khác cho các hãng vận tải.
Bên cạnh việc gia tăng thuế, Thổ Nhĩ Kỳ đã đóng cửa xuất khẩu hơn 40 loại hàng hóa có nguồn gốc từ Mỹ sang Nga. Danh mục này tập trung chủ yếu vào các vi mạch và hệ thống điều khiển từ xa, những thiết bị có thể được sử dụng trong các hệ thống vũ khí. Theo báo cáo của tờ Financial Times, việc hạn chế thương mại này được thực hiện sau khi Mỹ cảnh báo về hậu quả của việc xuất khẩu hàng hóa quân sự sang Nga.
Thủ thuật chính trị
Những động thái gây sốc của Ankara nhận được nhiều ý kiến bàn luận, đặc biệt là việc không công khai việc áp đặt hạn chế thương mại. Thông tin từ các nguồn tin cho biết chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã giữ bí mật động thái này do sự nhạy cảm về chính trị. Sự im lặng và thiếu minh bạch này càng gia tăng những nghi ngờ về động cơ thực sự đằng sau các quyết định của Ankara.
Không rõ mục tiêu chính xác của Thổ Nhĩ Kỳ là gì, song hành động của Ankara được cho là nhằm gửi một thông điệp mạnh mẽ cho Nga, cũng như đáp trả các áp lực chính trị từ Mỹ. Moskva đang phải đối mặt với áp lực kinh tế gia tăng từ các nước phương Tây sau khi chiến dịch quân sự tại Ukraine nổ ra, và những động thái của Ankara chỉ làm trầm trọng thêm vấn đề.
