Bài viết sẽ phân tích tình trạng thị trường cau Việt Nam, từ những tác động của Trung Quốc đến sự bất ổn về giá cả, và những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
Thị trường cau Việt Nam gần đây chứng kiến những biến động giá chóng mặt, kéo theo nhiều lo lắng cho nông dân trồng cau. Trung Quốc, quốc gia tỷ dân, là một trong những khách hàng chính của cau Việt Nam, sử dụng nó như vị thuốc quý trong Đông y và nguyên liệu cho kẹo cau phổ biến ở vùng lạnh. Sự phụ thuộc vào thị trường này đã biến giá cau trở nên bấp bênh và bất ổn.
Tháng 10 năm 2022, giá cau tăng vọt lên 60.000 đồng/kg. Sau đó, một đợt lao dốc khiến giá giảm xuống còn 3.000-4.000 đồng/kg. Năm ngoái, giá cau biến động từ 5.000-7.000 đồng/kg, đỉnh điểm đạt 20.000 đồng/kg. Tình trạng này diễn ra liên tục, khiến người nông dân đau đầu về sinh kế.
Giai đoạn gần đây, giá cau có lúc vọt lên 80.000-90.000 đồng/kg, nhưng tỉ lệ sơ hư là cao, cộng thêm nguồn cung lớn khiến giá tiếp tục lao dốc, chỉ còn khoảng 60.000 đồng/kg. Nguyên nhân chính là do Trung Quốc đã gom đủ nguyên liệu cau cần thiết cho sản xuất kẹo cau.
Điều đáng báo động là sau khi thu mua cau với giá rẻ ở Việt Nam, Trung Quốc lại sản xuất kẹo cau và nhập về Việt Nam với giá rất cao. Kẹo cau Trung Quốc được bán trên các sàn thương mại điện tử với giá phổ biến từ 60.000 - 200.000 đồng/gói, 1kg có giá khoảng 3 - 3,3 triệu đồng.
Sự chênh lệch giá trị này đưa đến những lo ngại về sự gia tăng thất thoát giá trị sản phẩm nông nghiệp Việt Nam. Cần có giải pháp lâu dài để ổn định thị trường cau, giúp người nông dân Việt Nam có được giá trị hợp lý cho sản phẩm của mình.